شعر روچي!

تقدیم به تمام اهالی پرمهر وصفای روچی وهمشهریان عزیزم که با وجود اینکه به دلایل مختلف از جمله شغل خود از روستا رفته اند باز هم یاد روچی را زنده نگه داشته اند وهر چندوقت یک بار از میهن مادری خود سر میزنند وقدمی برای بهبود وپیشرفت آن بر میدارند.امیدوارم این شعر تلنگری باشه تا کمی تأمل وتفکری داشته باشیم در مورد آداب و رسوم قدیم روستا ولهجه ی شیرین وزیبای روچی والبته لحظه ای دور شدن از این زندگی مکانیکی وماشینی عصرجدید وبه یاد آوردن خاطرات زیبای کودکی که در روچی گذراندیم...
امیدوارم خوشتون بیاد و اگه اشکالی داشت به بزرگیه خودتون ببخشید. قصد هیچ گونه توهین وتحقیری هم به گروه خاصی ویا مردم خوبه روچی نداشتم اگر کلمه ویاجمله ای گنگ ونامفهوم بود کامنت بذارین تا در اولین فرصت جواب سوالتون رو بدیم.من تاجایی که امکانش بوده اعراب گذاری رو انجام دادم.بازهم اگر ناخوانا بود بگین.

این شعر در قالب *قصیده* سروده شده.


یاد اوسالا بِخیر...


مَم کُنُم یاد اِزو روزِه ی که ما بِچه بُدِم *** اِزهَمووقتِ نماز تا تَهِ شُو تو کوچه بُدِم

بِچهه ی کوچه ی پَیی وبالاهَمگی جَم مِشُدِم *** تا کهِ مَدر یَکهِ اِز ما مومهِ وُ هَمگی پَرمِشُدِم

اوقدیما هَرکُدُم اِز بچه هایَک توپهِ داش *** توپ لكي كه چند پوش دو روش مِداش.
بَعدِظُهرا مِرَفتِم به خِرمِنا با بچه ها بَزی مِکه *** توپ مترکی واز اِزسِر نُوغِزل خانم بَزی مِکِه

حِیف شُو ولی بَعضِ روزا بیس نِفری *** مِرَفتِم به خِرمِنا اَلَک دولَک مِکِه بَزی

یادِ اوسالا بِخیر...یادِشِمایهِ گَل بَزی؟؟ *** لاستیکِ موتور دِدَست وِر دُور کوچه ها مِدِوی

یادش بخیر وِر توی رود چِه اُوِّ مومهِ *** نگاهِ تَ اُوّ مِکِردِم وُی کهِ چهِ خُوشمامومهِ

بچه ها مکردن گِل بَزی دِ کشمو *** اُوگِردونَک مِساختَن،باگِلُ اُو

بِچههِ ی زمانِ ما چه بو!!بِچِهه ی حالا چِنَن *** تا مِگی چیزِ دِقَهر مِشَنو لُو وِر مِچینَن

خونه ها کَه گِلی بُو،پُشتِ بوماش طزری *** شُو دِتَه خونه هاِ وابِر مِگِلی دَه نفری

دَموتو کُرسیو زیرِلاف کُهنه ی پُر پینه مِه بو *** با اوکه هیچهِ نبو واز دلای بی غَمهِ بو

آخ که روشنیه هرخونه چراغ موشیهِ بو *** بِرِیهِ هَر غَموُ غُصه فِرَموشیهِ بو

آخ اوسالا که بخدا خونه هابرقِ نداش *** نونِ آقا وُ گِدا خِیلگِیهِ فرقهِ نِداش

بخدا رنگُ رویهِ خونه هامهِ فرقِ نِداش *** پِرهَنوُ کوُشوُ مِندیلامهِ فرقِ نِداش

مِردُمِ روچی همه باهَم خُبَن،باصِفایَن *** دَعوتی مِگیرَن هِمه رُم غِذا مِدَن، باخُدایَن

دِتو روچی فِقیرِ نِبَشه بی غِذا بَشه *** نونهِ شُو نِدِشتهِ بَشه فِقط با خدا بَشه

مِردُما شِما خُبِن، همه خُبَن،بِده نیه *** بیِن هَمگی دعا کُنِن تا بارونهِ خُبهِ بیه

آخ اوسالا که بخدا خونه ی ما بَرقهِ نِداش *** نونِ آقا وُ گِدا خِیلِگِیهِ فَرقهِ نِداش

بچه ها یادشمایه وقتِه به گُسفندچرُندَ مِشُدِن *** چودِتو قاله ی منجا مکردِن، شاد مِشُدِن

یا که وِر چنارِ پیرِ روچی طاب مِبَستِن *** هِمگی جَم مِشُدِن وُ هوچ مِخوردِنُ مِجَستِن

وُی بِدونِن که چنار روچی هزاران ریشه دَرهِ *** هزارساله که روچی ر سَیه دَرهِ

به هر شاخش بِنگِری مثل بُزِ نَر*** قوی هیکلُ پُر بَرگو پُر بِر

به هر شاخش سِبَنجِ کوهی دِلِنگو *** بِرِیکه خشک نگرده حتی یَک بِرِ او

یاد اِزو بی بی وُ قِصه ها وُ اُوسونه هِیش *** یاد اِزو خِستَکا وُ کِشتهِ هاوُ خُرماِهِیش

شُو دِزیرِ کُرسیهِ بی بی مِخِزیدِم هَمهِ ی ما *** بُرّگیهِ اَدَمهِ بی غُصه یِ سَده هَمهِ ی ما

تا پِریروز همه خهِ پُختیکِ شلغِم مُخُوردَن *** حالا مِشهِ وِرگی کهِ سِرموکُ بِلغِسط بُخُورَن؟

ماهاکِه کنسروِ گوشتِ ماَهی مُخُورِم *** کِی دِتو لَرگِ سِفَلی قروطی مُخُورِم؟

گوین وِر دخترای حالا که پَچینِ چنهِ ی؟! *** گوین که دستوک وفِرموکِ وُ پَکینِ چنهِ ی؟!

زَنِ خُر وِرگن که توگی بِراته راس کُنَدهِ *** یا نُخود بِر اِشکِنه ی ظهر دِستاس کُنَدهِ

شماهام که اِقدر مِزنه وِر سِري شما *** که مَگر ماهاشُدِم کُلفَت و نوکرِي شما؟!

تازه بَس وِرگِم،حضرت خانم چه مَیی؟؟ *** دسته ی گل چه مَیی؟ مَغزَک بادم چه مَیی؟؟

تاچِنی غُنچه دِ رو لُو راس کُنَنوُ ناز بُکُنَن *** یا چنی کِلَک بِزِنَنو بچه بِشَن،ساز بِزِنَن

البته ماهام که از ای زنا بهتر که نیِم *** مثل او مِردُم قُچاقِ قِدیم تِر خهِ نیِم

مثل او کِماه زِنهِ ی چُنگِ خروس ما که نیِم *** یا مثل او خار زِنهِ ی بیَوونا وازُم نیِم

وِر مَگن مِردُم اوسالا روغن زَرد مُخُوردَن *** اِز روغن زَردِ یکّه نیه،غِذِی سالم مُخُوردن

آخ اوسالا که بخدا خونه ی ما بَرقِ نداش *** نونِ آقا وُ گِدا خِیلِگِیهِ فَرقِ نِداش

لِتّهِ ی کرباس بخدا پِرهَنُ تِنبو همه بُو *** پارچه ی بِهتر اِزی توی روچی بَوِرکوُ نِبوُ

کی مِدونِس که کِرِمِ ضدِ آفتاب چنیه! *** سالوُ یهِ که بااوهمه سِختی بِگذَش چنیه!

حالا خهِ بَدُمارِ دِسگاها مَغز مُکُنَن *** کِی حالا چَدُرِ باجِنس کرباس راس مِکُنَن

کِی حالا خانُما با پوست بَدُم نو مِپِذَن *** البته واز خُبه که تُخمُرغِ خِی نو مِپِذَن

مثل ای بچهه ی حالاخه پول خرج مُکُنَن *** مثل او مَدِرِیهِ دِستهِ ی گُل خَرج مُکُنَن

خانم خونه مِگه:کرکرهِ ای خونه ر مَیه *** سنگُ کاشی دِگه ای خونه ی ویرونه ر مَیه

حالا تِصدیق دَرُم مُور دِگه ماشینه مَیه*** مثل او خانم آقاوُ فلانُ بَقیه

تُو بویه شُودِرا اِز یادا بِرَف *** بوی تِریت کِردَ وُتوی اَخُرا اِزیادا بِرَف

تُو فِرَموش شُده گیوه ها وُ گالِشهِ ی ما *** بخدا کم شده برکت اِزی خونههِ ی ما

بچههِ ی حالا کِی اُوگوشت دِتَه تاس مُخورَن *** هَمسرِ خِرجیهِ یَک سالِخه ساندیس مُخُورَن

اَخه ساندیس چِنیه؟خَصیّت ساندیس چِنیه؟ *** مِزّه وُ خَصّیت سوسیسُ کالباس چِنیه؟

قربونه دیگ شُموُ قربونه اُوگوشتهِ یِ دیگ *** قربونه گوشتهِ قِوِرمه روی اَتِشُ دیگ

مردُمه که سوسیسُ پیتزا وُهَمبِر مُخُورن *** کِی دگه اشکِنه وُ توگیِ تو دیگا مُخُورن

حرف مُو ای نیه که ای هَمه پیشرفت بده *** وِر نِگه حمید ای حَرفا چِنیه تو وِر مِگه!

حَرف مُو ایه که بَده چِنی جوشا زِنِم *** بَس ای کِلِمه هار یِکسره وِر گوشا زِنِم

که بِده ای هَمه چَشوهَم چَشیهِ که ما مُکُنِم *** مُکُنِم چَشوهَم چَشیُ واز حاشا مُکُنِم

مِردُمِ روچی هَمه ساَده ودلخوش هستن *** بامرامُ باکمال، مهمون نوازُم هستن

او قِدیم که دِتو سُفره ی ما نونه نِبو *** دِتوی خونه ی ما چینی وُتفلونه نِبو

بِخُدا واز دِلِه ی ساَده وُیِک رَنگ داشتِم *** با اوکه روزُ شُو زِندِگیه سخته داشتِم

مِردُما ساَدگیُ دِل خوشی خُور گُم نِکُنِن *** بِدتر اِز ای دِگه همشهریا خُور گُم نِکُنِن

شُو دِزیرِ کُرسیا دِیره ی بُو تُنبَکِ بُو *** شیرینیه ما بخدا دُوریَکِ کِشته ی بو

ما که با یادِ قِدیم بَه بَه وُچَهچَه مِزِنِم *** خَبوبینِم شُوِّ چلّه هَمگی کِف مِزِنِم!!!


وجاهایی هست که افعال وقافیه ها به دلیل این که درست در بیاد مجبور شدم از لهجه ی روستاهای اطراف از جمله زیبد وگویش محلی زیبای شهر مقدس کاخک استفاده کنم.البته هرچند که خیلی کم هست این گویش ها در این شعر ولی خب...

در این شعر اگه اشتباه نکنم! از آرایه های ادبی زیادی از جمله موارد ذیل استفاده کرده ام:
جناس ناقص،جناس تام،کنایه،ضرب المثل،تضاد،استفهام انکاری<پرسش تأکیدی> ،واج آرایی،طنز،اغراق، تکرار،مجاز،تشبیه،ایهام،پارادوکس،مراعات النظیر،تناسب،بدیهه گویی<حاضرجوابی> و...

درپایان با آرزوی داشتن روستایی سرسبز، زیبا،ییلاقی آرام ومردمی بهتر وپاک تر از آب روان،مهمان نواز و مؤمن که همیشه به فکر روستای خود باشند.

ممنون حميد جان واقعا عالي بود، معلومه كه حسابي وقت گذاشتي.
واقعا ياد او سالا به خير....

خوب بود حمید

سلام حميدجو واقعا ممنون اشك مور كه بدر اوردي باركلا
از مدير وخودت ميخوام كه اين شعرزيبا به سايت اصلي هم وارد بشه ي،ميدونم كه اين شعرو هنوزم ميخواي بسط وگسترش بدي كمك خواستي درخدمتم

ممنونم حمید آقا ، خیلی جالب بود - یادش بخیر - از وقتی که گذاشتی هم بسیار ممنون..

هر چند بعضي چيزاشو نفهميدم ولي قشنگ بود.

خوب بود فقط کاش بعضی بیت ها رو از اون شعر بنده خدای فردوسی که چند سال پیش خونده بود کپی نمیکردی .یا لا اقل به زبون روچینی برمیگردوندی
مثل اینا
آخ اوسالا که بخدا خونه ی ما بَرقِ نداش *** نونِ آقا وُ گِدا خِیلِگِیهِ فَرقِ نِداش
گوین وِر دخترای حالا که پَچینِ چنهِ ی؟! *** گوین که دستوک وفِرموکِ وُ پَکینِ چنهِ ی؟!

ولی میتونی با کمی کارکردن اصلاح کنی

كدوم فردوسي؟!
همون كه ميگه:بسي رنج بردم در اين سال سي -- عجم زنده كردم بدين پارسي
؟

بابا جدی

---

باباجدی

منظور از بنده خدای فردوسی شاعر فردوسی نیست بلکه یک آقایی بود که الان نامش یادم نیست از شهرستان فردوس چند سال پیش به همین سبک سروده بود .

با سلام با توجه به اینکه قسمتی ازاین شعر ها برگرفته از اشعار استاد زرین فر ازشهرستان فر دوس است به جهت اینکه سرقت ادبی تلقی نشود در پایان یادی هم از این استاد بزرگوار بفرمایید

در سِرِی‌ بابابزرگُم‌ یِک‌ دُو میخِ گُندَه‌ داش‌
یک‌ کلیدونِ بزرگِ دو کنار از کُندَه‌ داش‌

کُوچِیِش‌ ساباطیِ بُو خِیْ سِه‌ چار چُنگ‌ گِردِشی
تَنْگِ تَنْگ‌ او جور کِه‌ خِیْ یک‌ تُورَه‌یِ رَدنَمشی‌

در سِرا یَک‌ هَشتِی‌ دیوال‌ و سَقفِش‌ گِچْبُری
دُو کِنارِ هَشتییِم‌ تَخْتِ بُلَندِ آجُری‌

پُشْتِ دَر از خِشت‌ و اَزْ گَج‌ دوُ سِهِ گِز بَلونَه‌ بو
تَهْ سِراخِش‌ فَرَش‌ و دو گوشِیْ سِرا حُوضْخونَه‌ بو

دو میونِ خُونَه‌ دریَه‌چِی‌ پُر از اُوْوِ زِلال
دُو کِنارِش‌ وَرزِمی‌ بو یَک‌ بِریقِ اَزْ سِفالْ

یک‌ سِوُودونِ سِفالی‌ دو مِیوچَنْ کُوزَه‌ بو
یَک‌ کُلوخ‌ کُووِ وُ چَنْ بیل‌ و کُلُنْگ‌ دو پوزَه‌ بُو

تَختِ شیرازِ دِ مونِش‌ مَشْکِ دُوغ‌ و ظَرفِ ماس‌
کَسِة‌ پُر اَز قُروتْ، شیراز و مِسکَم‌ یِک‌ دو تاس‌

دُو کِنارِ خُونهِ پیِشُو کِنْدُوله پُرْ گِنْدُمِه‌
دِی‌ بِرِش‌ کندولة‌ پُر آرد و کَسِی‌ بَدُمه‌

دو طِرَف‌ چَن‌ دُورَه‌ پرلیچار، سِوویِ شیره‌یِ
دی‌ بِرِم‌ خیکِ پُر از شیرازِ شُورِ تیره‌یِ

غالِ مُرغُش و دوتَه‌ بیست‌ وچار مرغ‌ و خروس‌
دی‌ سرابو هشت‌ پسر پوزده‌ نِوَسَه‌ چار عروس‌

ای‌ طرف‌ دَلیزیه‌ اُوبِر سِرا ایِوونِه‌ داش‌
مَدِرُم‌ خِیْ هم‌ عروسایِش‌ شریکی‌ تونِ داش‌

هر عروسِه‌ یَک‌ اطاِ و کُرسی‌ و نودونِه‌ داش‌
غیِر اینایَک‌ عِمویُم‌ تارو گِرْمافونِ داش‌

خونِهِ ی‌خُوردی‌ کِه‌ وَرْ یَک‌ لامِ لِمپای‌ داغ‌مِبو
اِشْکِنِی‌ شیراز دِ رویِش‌ یَک‌ وِجَب‌ قِیماِ مِبو

گاهِه‌ خَرجِ زِنِدگیر ای‌ چَنْ بِرار یِک‌ کُل‌ مِکی‌
دِیکِگِی‌ توگی‌ دِ مُدبَخ‌ هر صُحُب‌ قُلْ قُلْ مِکی‌

گاهِه‌ چِنگَلی‌ مِخُوردِم‌، گاهِ آش‌ یا جوشپِرَه‌
گه‌ شِکِمها پُر مِشو از نون‌ دوغ‌ تا خِرْ خِرَه‌

نُونِ تِفتونِ مُلایِم‌ روش‌ پُر از دار و دِوا
گُوردِخُوردِم‌ راس‌ مِکِردَن‌ بابِ دَستِ بچِّه‌ها

وَختِ سِر میزو مِشو گوسپَندِ پِلوارِ مِبو
شُو دِ دور ِ هَم‌ بِدِم‌ خُرد و کِلو پیر و جِوو

نِه‌ دِ فِکر گوش‌ بِدِم‌ نِه‌ بَرف‌ وُ نِه‌ ریکا نِه‌ نَفْ
هِرْهرایِ خِندَمِن‌ تا چَن‌ سِرا اووَر مِرَف‌

زِندگی‌ سَدِی‌ بِدی‌ بی‌ شیلِه‌ پیلَه‌ باصفا
وَرکِم‌ و بیشِشْ مِساختَن‌ جُملِگی‌ شُکرِ خدا

دو زِمان‌ بابابُزُرگُم‌ سرپِرَستِ خونه‌ بو
هَرْ چِه‌ او فِرمو مِدا هر هش‌ بِرار فِرمو مِبُو

کاش‌ حالِم‌ مِثلِ او وِختا سِرایِ داشتِم‌
گیوهِیِ پاپیچِ تِنبونِ قبایِ داشتِم‌

خُونِهِی‌ حالِه‌ هَفَش‌ مَنی‌ سِه‌ چار مِن‌ساختمان
هَر اطاقِش‌ یَک‌ شِبِستونِه‌ قِشَنگ‌ و مبلمان‌

گَرچِه‌ حالِ خونه‌ها پُر وسعَت‌ و روشنا شِدَه‌
تَه‌ اطاقِش‌ فرش‌ از قَلیچة‌ زیبا شِدَه‌

خِی‌ چِنی‌ اَلّ و دُلا وازکَم‌ دِلامِنْ زَنگ‌ زِدَه
دینِ ما کمِ رنگ‌ شِدَه‌ شیطو وَ پَرچِش‌ چنگ زِدَه‌

دی‌ گِرونیها عیالِ موم‌ اُروپایی‌ شِدَه‌
خواسته‌ و گُفتار و افکارِش‌ تماشایی‌ شِدَه‌

وَر مِگِد هَمسَیَة‌ ما گازِ فردارِ دِرَه‌
دُختِرش‌ از ابرِشُم‌ پاچین‌ و شِلوارِ دِرَه‌

وَر مِگِد بفروش‌ ژیانِ کُهنَه‌ پیکانِ بِخَر
از کریستالِ فرانسَه‌ پارچ‌ و لیوانِ بِخَر

هر دِقیقِة‌ رنگِ ن ُ و و ِ وَر س ِ ر و مُویِش‌ زِنِد
سُرمه‌های‌ رَنگ‌ رَنگ‌ وَر چِشمِ جادویِش‌ زِنِد

کِی‌ خُورَه‌ او اِشکِنَه‌، مرغُ و فِسِنجو طالِبِد
نُونِ قاقِ و گُوشتِ قُورمَه‌، غازِ بِریو طالبِد

هَر سَعَت‌ او وَر مِگَه‌ ای‌ مُد شِدَه‌ او مُد شِدَه‌
ای‌ دلِ بیچَرِیُم‌ از دستِ او پُتْ پُتْ شِدَه‌

خِی‌ دِلِ شَهلید َ ه‌ کی‌ فِکرِ ادایِ دِلبَرَه‌
هَر کِه‌ تُونَه‌ زِنِدگیشِر بود کُنَه‌ جادوگَرَه‌

با شمایُم‌ خُوهِرا ای‌ خَرج‌ و برجا کم‌ کُنِی‌
ای‌ گروه‌ سُستِ رِشتِی‌ زندِگیر مُخکَم‌ کُنِی‌

یارِ ش و هاتِن‌ بِشِی‌ با بیش‌ و کم‌ سازِش‌ کُنِی
کِفتِرِ نامِهربونیر از دِلاتِن‌ کِش‌ کُنِی‌

پاک‌ دولا شو هیکِلُم‌ دی‌ زیرِ بارِ زندگی‌
چِشم‌ و هَمچِشمی‌ شِدَه‌ سِرمَیة‌ شِرمُندِگی‌

آرزویم‌ اینی‌ اِی‌ «فیاض‌» کِه‌ یادیوونه‌ شُم‌
یاکِه‌ مِثلِ جَدُّم‌ اَمروز حاکِم‌ سراوخونه شُمْ
------------------------------------------------
شرمنده اگه طولانی شد.

بابام سپنتا برای چی با اسم واقعی اشعارتو منتشر نمیکنی

جالب بود سپنتا

سلام اینو میذارم واسه کسایی که میگن کپی کردی!!!
ببینین اگه دقت کنین فقط چهار بیت هست یعنی از بین حدودا هفتاد بیت چند بیت رو کپی کردم وبه همون لهجه ی خودش هم گذاشتم که معلوم باشه.نمیشه گفت سرقت ادبی اولا من هر چی گشتم نفهمیدم مال کی هستش!! که شماها میگین از زرین فر فردوسیه!!دمش گرم خدا نگهش داره.
اصولا سرقت ادبی به این نمیگن چون خودمم منبع اصلیشو نمیدونستم!!شما اگه به شُعَرای بزرگ هم نگاه کنین میبینین که کپی برداری زیاده مثل منظومه ی خسرو وشیرین نظامی گنجوی که بعدش شعرای زیادی از جمله وحشی بافقی اونو دوباره ولی بایه سبک دیگه سرود وحتی اسمی هم از نظامی نیاورد!!به نام*فرهاد وشیرین*
روز مرگم، هر که شیون کند از دور و برم دور کنید
همه را مســــت و خراب از مــــی انــــگور کنیـــــد

مزد غـسـال مرا سیــــر شــــرابــــــش بدهید
مست مست از همه جا حـــال خرابش بدهید

بر مزارم مــگــذاریــد بـیـــاید واعــــــظ
پـیــر میخانه بخواند غــزلــی از حــــافـــظ

جای تلقــیـن به بالای سرم دف بـــزنیـــد
شاهدی رقص کند جمله شما کـــف بزنید

روز مرگــم وسط سینه من چـــاک زنیـد
اندرون دل مــن یک قـلمه تـاک زنـیـــــــد

روی قــبـــرم بنویـسیــد وفــــادار برفـــت
آن جگر سوخته خسته از این دار برفــــت......

پیشنهاد میکنم شعرای وحشی رو بخونید واقعا زیباست.
روحش شاد چقد غریب مونده...

ویاآثارحافظ وسعدی که بعدا الگویی میشه واسه شاعرها وبعضی ها هم بیت هایی از این شاعرها در آثار خودشون میارن....
میدونین باور کنین من خودم به خودم افتخار میکنم که تونستم همچین کاری کنم حالا چه زشت هست وچه زیبا ولی این که در مورد روچیه وبالهجه ی شیرین روچینی هست خدارو صدهزار مرتبه شکر.
بازم اگه مشکلی داره بگین تا برطرف کنم....